اسفندماه سال ۱۳۹۸ بود که زمزمه‌هایی از ورود کووید-۱۹ به ایران خبر می‌داد. روزهایی که این دشمن نادیدنی (از دید چشم نامجهز) ترس، اضطراب، گوشه‌گیری و دیگر خصیصه‌های این‌چنینی را به ما دیکته کرد. روزهایی که ناآگاهی ما بیشتر از الان بود؛ بسیاری از بازاری‌ها مغازه‌هایشان را بستند، پاساژها تعطیل شدند، مطب‌های دندان‌پزشکی، رادیولوژي‌ها، شرکت‌های خصوصی کار خود را متوقف کردند و شرکت‌های دولتی با حداقل نیروهای خود ادامه دادند. مدارس و دانشگاه‌ها کلاس‌های خود را برگزار نکردند و یک سکون جمعی بر کشور حاکم شد. به خانه‌نشینی دعوت شده بودیم ولی نمی‌توانستیم در تکاپو نباشیم، اخبار را به‌صورت جدی دنبال می‌کردیم، از کوچکترین دستاوردها آگاه می‌شدیم و حتی از نفرات تیم آنالیز آزمایشگاهی در نقاط مختلف جهان آگاهی داشتیم! ولی این حالت نمی‌توانست ادامه داشته باشد؛ نمی‌شد دست روی دست گذاشت و باید کار را از سر می‌گرفتیم و این‌جا بود که تکنولوژی به داد مردم رسید. پلتفرم‌های خرید و فروش اینترنتی رونق گرفته بودند، کلاس‌ها آنلاین دنبال می‌شدند، معلمان آنلاین تدریس می‌کردند و کارمندان آنلاین کار خود را جلو می‌بردند.
زمان می‌گذشت ترس و وحشت را کم‌رنگ تر کرده بود. پروتکل‌ها رعایت می‌شد و کارها به آرامی به روال سابق خود باز می‌گشتند و حتی بعضی‌ها چنان افراط می‌کردند که تمامی روابط خود را به دوران قبل از پاندمی برگرداندند. ولی بودند عده‌ای که در خانه کار کردن به مذاقشان خوش آمده بود و دورکاری را ترجیح می‌دادند. امروز می‌خوام در این یادداشت خلاصه‌ای از دو مقاله که به‌تازگی درباره‌ی ریموت کارکردن (دورکاری) و مزایا و تکنیک‌هایی که به افزایش بازدهی آن کمک می‌کند، خوانده‌‌ام را بنویسم.
محمدعلی فروغی؛ نابغه‌ی پیش‌گو
قبل از اینکه وارد بحث اصلی بشم بهتره که هم‌راستا با هدف این یادداشت از محمدعلی فروغی، ادیب و روشنفکر معاصر نقل‌قولی که عمرش به بیش از صد سال می‌رسد را درباره‌ی کلاس مجازی به امانت بگیرم:
یکی از حضار گفت بسیار خوب قبول کردیم در باب مدرسه توضیح بدهید گفتم يك قسمت از مدرسه بواسطة برافتادن خط از میان ممکن است برود یعنی تعلیم ابتدائی بی موضوع شود اما قسمت دیگر که در هر حال باقی و جزء اهم و اعظم زندگانی مدرسه ایست فکر می‌کنم بعد از آن که تلفن بی‌سیم کامل و سهل و ارزان شد چنانکه همه‌کس بتواند داشته باشد و یقینا چنین خواهد شد.
آنوقت لزوم نخواهد داشت متعلمین برای استماع درس معلمین در جای مخصوص که مدرسه یا محل کنفرانس نامیده می‌شود جمع شوند و برای این مقصود از شهر به شهر ودیار به دیار روند در خانه خود می‌مانند و در موقع معين با تلفن بيان معلم را می شنوند باین طریق اولا توفير وقت وصرفه مال بسیار از رفت و آمد معلمين و متعلمین به خانه و مدرسه و تهیه لوازم مدارس از عمارت و میز و نیمکت وغيرها حاصل می‌شود. ثانيا صحت و سلامت مزاج معلمين بهتر خواهد بود.
چه عده بسیار در يك عمارت جمع نشده و هوای کثیف استنشاق ننموده و امراض به یکدیگر سرایت نمی‌دهند، و از بسی مفاسد دیگر مادی و معنوی و مزاجی واخلاقی مصون می‌مانند؛ و تا باز اعتراض نفرموده‌اید پیش دستی کرده عرض می‌کنم از عکس تلگرافی یعنی انتقال صور اشكال بوسیله قوه تلگراف بی‌سیم که الان اختراع شده و مشغول تکمیل آن می‌باشند نیز غافل نباید بود که در آن صورت معلم نه تنها با تلفن بيانات خود را به متعلمين می‌شنواند بلکه حرکات و اشارات خود و تصاویر و اشکال را که باید ببینند می تواند به ایشان بنماید، ونیز متوجه باید بود که روز بروز وسایل دیگر برای تعلیم و تعلم پیدا می‌شوند مانند سینما نوگراف که هم اکنون یکی از اسباب نشر معلومات میان عامه است و عنقریب همین سینما را بوسيلة قوة تلگراف بی‌سیم خواهند توانست به خانه‌ها برسانند و بنمایند.
۴دلیل برای آنکه چرا باید به‌صورت ریموت کار کرد
دورکاری را عده‌ای دورنمای مطلوب کارکردن تمامی افراد در تمامی مشاغل می‌دانند. به‌نحوی که هر روزی که سپری میشه به افراد بیشتری ترجیح می‌دهند که دورکاری کنند و به جمعیت دورکارها اضافه میشه. از طرفی شرکت‌ها هم با تقسیم پروژه‌ها و وظایفشون به کارهای کوچک‌تر فرصت شغلی خوبی رو برای افراد دورکار فراهم می‌کنند. ولی سوال اصلی این‌جاست که ریموت بودن چه خوبی‌هایی داره:
سلامتی
طبق تحقیقاتی که انجام شده دورکاری کردن ارتباط مستقیم با کاهش سطح کورتیزل خون و در نهایت کاهش استرس داره. و قاعدتا وقتی روی کاناپه خونه تکیه دادی و کار رو جلو می‌بری آرامش بیشتری داری.
انعطاف‌پذیری
از اون‌جایی که برای بسیاری از آدم‌ها صبح زود پاشدن کار آسونی نیست و یک کار رو به‌صورت ماشینی انجام دادن خسته‌کننده می‌دونند دورکاری می‌تونه انعطاف بیشتری در برنامه‌ریزی فراهم کنه. و این امکان انعطاف در برنامه‌ریزی به کارایی بیشتر منتج میشه.
بدون رفت و آمد
یکی از مشکلاتی که برای خیلی از ما به‌صورت همیشگی وجود داره رسیدن از خانه به محل کار و برعکس اونه. به نحوی که فاصله زمانی و وجود ترافیک می‌تونه روزانه۲ الی ۳ ساعت از زمانمون رو درگیر خودش کنه که این خستگی مضاعف رو به‌دنبال داره؛ در صورتی که دورکارها هیچ رفت‌وآمدی ندارند و در وقت صرفه‌جویی می‌کنند.
افزایش بازدهی
بعضی وقت‌ها محیط کار می‌تونه باعث کاهش تمرکز کارمند بشه تا حدی که نظارت مدیربخش روی کار هم تضمینی رو برای انجام شدن کار نمی‌ده. در صورتی که در دورکاری کردن محیطی که انتخاب میشه کاملا اختیاریه. می‌تونه کافی‌شاپی خلوت باشه، فضای آرومی از طبیعت یا گوشه‌ای از اتاق. و وقتی که در محل موردعلاقه‌ی خودت کار می‌کنی بازدهی بیشتر میشه.
۳ نکته برای افزایش بازدهی در هنگام دورکاری
با داشتن تمامی مزایایی که در بالا برای دورکاری‌کردن ذکر کردم که افزایش بازدهی هم یکی از اون‌ها بود ولی اگر به یک سری از نکات توجه نداشته باشیم می‌تونه نتیجه‌ای عکس داشته باشه و بهره‌وری مناسب رو در حین دورکاری نداشته باشیم، از پروژه عقب بیفتیم و مواخذه بشیم. برای اینکه این اتفاق نیفته چه باید کرد:
برنامه‌ی منسجم داشته باشید
از روز قبل یا حتی هفته‌ی قبل ساعت شروع به کار رو تنظیم کنید و مقید به اون ساعت باشید. این کار هم مرز بین زمان کار و زمان شخصی رو شفاف می‌کنه و هم از عقب موندن از وظایفی که باید انجام داد جلوگیری می‌کنه.
حواس‌پرتی را کاهش دهید
گفتیم عوامل حواس‌پرتی ممکنه در محیط کار وجود داشته باشه؛ مثل صدای خمیازه‌ی یکی از همکارها یا صحبت کردن بی‌وقفه منشی‌ها. ولی در خانه هم گزینه‌هایی برای حواس‌پرتی هست؛ وجود برادر/خواهر کوچک‌تر و یا حتی وسوسه شدن برای دیدن چند قسمت از سریال محبوبی که به‌تازگی شروع کردید. ولی با رعایت گزینه‌ی قبلی و تمرکز روی کار محول شده و ایجاد محیط مطلوب می‌تونه حواس‌پرتی رو کاهش بده.
از دیگران بازخورد بگیرید
یکی دیگر از عواملی که باعث افزایش بازدهی میشه تعامل پیوسته و هرروزه با افرادی هستش که در قالب یک تیم با هم فعالیت می‌کنید. و خیلی بهتره که سوال به‌صورت مستقیم پرسیده بشه. سوالاتی از این دست که آیا اون چیزی که از من انتظار دارید برآورده میشه؟ سرعت عمل من نسبت به کاری که انجام دادم چطوره؟ آیا ذهنم با اهداف تیم منطبق شده؟ با دونستن جواب این سوال‌ها بیشتر و بیشتر در جهت بازدهی مطلوب میشه حرکت کرد.
برای نوشتن این یادداشت از این دو منبع استفاده کردم:
